OA – Choroba zwyrodnieniowa stawów u kotów 

Zarówno psy jak i koty potrafią ukryć złe samopoczucie – do czasu. W przypadku choroby zwyrodnieniowej stawów (Osteoarthritis – OA) postępująca degeneracja chrząstki stawowej będzie się wiązała z przewlekłym bólem a także zauważalną zmianą w zachowaniu kota.

Stopniowo w miarę upływu czasu, pogłębianiu się stanu zapalnego i zmian zwyrodnieniowych obniża się zarówno komfort życia zwierzęcia jak i zostaje ograniczone normalne funkcjonowanie.

Jest to choroba bardzo powszechna u kotów. Oszacowano, że aż 40% badanych kotów ma objawy kliniczne OA, przy czym w grupie kotów starszych (pow. 12 roku życia) aż 90% kotów ma zmiany widoczne podczas badania RTG. Choć schorzenie jest powszechne bywa często nierozpoznawalne.

Choroba jest związana z wiekiem zwierzęcia i nasila się wraz z kolejnymi latami, jednak jej przyczyna może sięgać wiele lat wstecz i być konsekwencją np. urazu z wczesnych lat życia lub wynikać z niewłaściwego żywienia.

Jak dochodzi do zwyrodnień stawów – mechanizm choroby OA 

Chrząstka stawowa jest bardzo ważną tkanką w stawie. Pokrywa stawową powierzchnię kości zapewniając jej ochronę przed ścieraniem i „smarowanie” podczas ruchu. Jest twarda ale jednoczenie elastyczna. Dzięki niej amortyzowane są wstrząsy związane z ruchem, zmniejszane siły tarcia, przenoszone obciążenia.

Kiedy wskutek choroby, lub urazu dochodzi do jej uszkodzenia lub ubytku, poza bólem rozpoczyna się proces zapalny w obrębie stawu z jego dalszymi implikacjami. Układ nerwowy reaguje na sygnały bólowe i przekazuje je do mózgu. Nieleczony proces zapalny stopniowo rozciąga się na przyległe tkanki (więzadła, ścięgna, przyczepy mięśni) a coraz większy ból uniemożliwia kotu poruszanie się.

Przyczyny Osteoarthritis (OA) 

Lekarze weterynarii najczęstsze przyczyny choroby zwyrodnieniowej wskazują nie tylko po stronie wad budowy, chorób genetycznych czy urazów ortopedycznych. Podłożem i początkiem postępującej degeneracji chrząstki stawowej w równej mierze mogą być nieprawidłowe warunki bytowe kociąt, uboga dieta lub wręcz przeciwnie – otyłość, która jest dla stawów równie groźna.

Z perspektywy opiekuna najważniejsza jest obserwacja i reagowanie na zmiany w zachowaniu zwierzaka. U kotów jest to trudniejsze niż u psów, gdyż znoszą one ból w ciszy. Kot rzadziej niż pies będzie wokalizował, ale są inne subtelne symptomy które wyłapie oko właściciela. Na co zatem powinniśmy zwracać uwagę ?

Symptomy choroby zwyrodnieniowej u kota 

Kot doskonale maskuje ból i ograniczenia ruchowe, jest to jego naturalna i pierwotna reakcja obronna i ochrona przed atakiem. Z tego powodu zdarza się, że właściciele latami nie wiedzą o problemie.

Uwagę powinny zwrócić odstępstwa od normy. Jeśli dotychczas bardzo aktywny i ruchliwy kot woli długie drzemki od zabawy, waha się przed skokiem na parapet lub kanapę albo wyraźnie unika aktywności warto zbadać sprawę bliżej. Należy odróżnić starzenie się i naturalnie wynikający z tego procesu spadek aktywności od procesu chorobowego.

Kot może sygnalizować nam złe samopoczucie nerwowością, zarówno w stosunku do domowników, jak i innych zwierząt. Agresja związana będzie z odczuwaniem bólu i ograniczoną ruchomością.

Innym zauważalnym symptomem mogą być problemy związane z korzystaniem z kuwety i załatwianiem się. Brak aktywności, unikanie kontaktu, zalegiwanie na posłaniu, powoduje, że niektóre koty przybierają na wadze, co z kolei napędza błędne koło.

Czy faktycznie koty muszą cierpieć z powodu zmian zwyrodnieniowych stawów? 

Leczenie chorób zwyrodnieniowych to w głównej leczenie przeciwzapalne i przeciwbólowe wraz z suplementacją preparatami wspierającymi stawy.

Nie ma skutecznych terapii przyczynowych. Co prawda chrząstka stawowa potrafi się regenerować ale jeśli proces zwyrodnienia postępuje szybciej od regeneracji – raz uszkodzona nie wróci do stanu sprzed ubytku.

Na szczęście diagnostyka radiologiczna pozwala szybko zdiagnozować obszar oraz rozmiar zwyrodnienia. Lekarz weterynarii może wdrożyć leczenie. Obecne badania prowadzone w zakresie leczenia przewlekłego bólu w przebiegu OA są więcej niż optymistyczne.

Przeciwciała monoklonalne anty-NGF – nowa terapia w walce z bólem związanym z OA 

Ostatnie badania odkryły pojawianie się NGF (czynnika wzrostu nerwów, z ang. nerve growth factor) w trakcie trwania w stawie przewlekłego stanu zapalnego. Aby zrozumieć działanie przeciwciał anty -NGF należy opowiedzieć o tym białku.

Jest to białko które w dużych ilościach produkowane jest przez organizm podczas okresu prenatalnego, występuje również w okresie noworodkowym i okołonoworodkowym a następnie ulega redukcji wydzielania.

Jednak jego poziom wzrasta w związku z toczącym się stanem degeneracyjnym stawu, a ponieważ NGF jest specyficznym białkiem sygnalizacyjnym, które uwalnia się w chorym stawie i za pomocą nerwów czuciowych przekazuje do mózgu informację o bólu można to wykorzystać do zablokowania czy neutralizowania nadmiaru czynnika wzrostu tym samym ograniczając ilość bodźców bólowych.

Tę pracę wykonują właśnie przeciwciała monoklonalne ant-NGF. Jest to terapia bezpieczna dla kota i bardzo skuteczna.

Jak dokładnie działają przeciwciała monoklonalne Anty-NGF?

Terapia ta, jest terapią leczenia przewlekłego bólu związanego z chorobami zwyrodnieniowymi stawów.

Przeciwciała monoklonalne to leki podawane w formie kroplówki lub iniekcji, których rolą jest zablokowanie związania się cząsteczek NGF z ich receptorami, w ten sposób zablokowane zostają również sygnały bólowe. Z jednej strony antyciała odpowiadają za zmniejszenie odczuwania bólu z drugiej, sama eliminacja czynnika wzrostu nerwów zmniejsza uwalnianie mediatorów prozapalnych. W efekcie uwrażliwione do tej pory nerwy zostają przywrócone do normalnego funkcjonowania. Sygnały bólowe zostają przerwane, proces zapalny zostaje ograniczony.

Jest to terapia o ogromnym potencjale pozwalająca kontrolować i ograniczać ból w sposób skuteczny i trwały, a co najważniejsze bezpieczny, gdyż białko przeciwciał NGF jak każde inne białko rozkładają się w organizmie.

Redakcja – Zachir i Aisha