Pasożyty w jelitach u psów i kotów – poznaj wroga zwierząt domowych

Pasożyty jelitowe zwierząt domowych tytuł dla czytelnika

Endopasożyty, czyli robaki jelitowe to poważne niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia zwierząt towarzyszących. Odpowiedzialna opieka nad psami i kotami domowymi powinna bazować na wiedzy o zagrożeniu, umiejętności rozpoznawania charakterystycznych objawów chorób oraz metodach profilaktyki i leczenia robaczyc.

Ponadto, niektóre z pasożytów jelitowych zwierząt posiadają wysoki potencjał przeskoczenia bariery gatunkowej i zarażenia człowieka. Zoonozami, czyli chorobami odzwierzęcymi mogą zakazić się opiekunowie pupili domowych, członkowie rodziny oraz zupełnie przypadkowe osoby, które nigdy nie miały bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem. W jaki sposób? Zapraszamy po odpowiedzi do dalszej części artykułu!

Choroba brudnych rąk

Lekarze specjalizujący się w parazytologii, czyli dziedzinie medycyny zajmującej się badaniem pasożytów oraz leczeniem chorób wywołanych aktywnością robaków, za główne przyczyny chorób pasożytniczych u człowieka uważają:

• poważne braki w higienie rąk
• niemycie warzyw i owoców przed zjedzeniem
• niedogotowane lub surowe mięso
• nieostrożność małych dzieci i młodzieży

Z powyższej listy zagrożeń widać wyraźnie, iż to nie zachowanie zwierząt czy ich obecność w naszym życiu jest główną przyczyną robaczyc u człowieka, a podstawowy brak wiedzy, jak ważna jest higiena rąk w codziennym życiu każdego z nas.

Wprawdzie pandemia COVID-19 uczuliła nas na konieczność mycia rąk przed jedzeniem, lecz warto również pamiętać o innych niebezpieczeństwach, jakich możemy uniknąć utrzymując ręce i pożywienie w czystości i sterylności.

Staranna higiena rąk uchroni nas bowiem nie tylko od zarażenia się wirusem SARS-CoV-2, lecz również pomoże zapobiec rozprzestrzenianiu się zoonoz.

Innym, nie mniej ważnym sposobem profilaktyki przed chorobami odzwierzęcymi jest odrobaczanie zwierząt domowych.

Pasożyty są wśród nas

Najczęściej powielanym mitem wśród opiekunów zwierząt domowych jest przekonanie, iż ich zwierzak jest „czysty” i „wolny” od pasożytów, gdyż opiekunowie przykładają dużą wagę do pielęgnacji sierści czy uwagi na spacerze. Podobnym błędem jest stwierdzenie, że skoro kot nie opuszcza mieszkania, to jest bezpieczny od pasożytów.

Niestety, to nieprawda.

Jako opiekunowie zwierząt domowych nie możemy być nigdy pewni, iż nasz podopieczny nie stał się obiektem inwazji pasożyta. Atak robaków może nastąpić w każdej chwili, wszędzie (również w przydomowym ogródku czy zamkniętym mieszkaniu) oraz o każdej porze roku.

Mało prawdopodobne?

W dalszej części artykułu opiszemy częste drogi transmisji pasożytów na nasze zwierzęta domowe.

Lekarze weterynarii ostrzegają: 85% zwierząt domowych miało choć raz w życiu kontakt z pasożytem!

Na szczęście współczesna nauka dysponuje skutecznymi środkami zwalczającymi robaki jelitowe oraz posiadamy skuteczną broń przeciwdziałającą zagrożeniu: preparaty odrobaczające.

Poniżej przedstawiamy najczęściej występujące pasożyty jelitowe u zwierząt domowych

Endopasożyty jelitowe u psów i kotów

Pasożyty wewnętrzne atakujące przewód pokarmowy zwierząt domowych można podzielić na:

• tasiemce
• glisty
• włosogłówki
• tęgoryjce
• pierwotniaki

Istotnymi czynnikami mającymi wpływ na ryzyko zarażenia są:

• wiek
• kondycja fizyczna
• warunki życia
• rodzaj diety

Nie da się ukryć, iż osobniki słabsze, o obniżonej odporności, bezdomne, chore, bardzo młode i w podeszły wieku są najbardziej narażone na inwazję pasożytów jelitowych.

Niektóre robaki jelitowe atakują zwierzęta już w fazie prenatalnej, czyli na etapie życia płodowego.

Glista psia i kocia (Toxocara canis i Toxocara cati) potrafią dokonać inwazji na organizm szczeniąt wprost z ciała matki. Jeśli suka przed kryciem była wcześniej zarażona glistnicą, to nawet odrobaczona może stanowić potencjalne niebezpieczeństwo dla przyszłego miotu.

Otorbione larwy glisty potrafią przetrwać w narządach suki tak długo, aż do zajścia przez nią w ciążę. Aktywność hormonalna wywołana ciążą wybudza larwy glisty z uśpienia (stanu przetrwalnikowego), dzięki czemu migrują wraz z krwią matki do worka owodniowego i zarażają miot. Szczenięta w taki przypadku przychodzą na świat już zarażone glistnicą.

Z tego właśnie powodu szczenięta odrobacza się od pierwszych tygodni życia.

Kocięta nie są narażone na podobne niebezpieczeństwo, lecz podobnie jak psie maluchy, mogą ulec zarażeniu robakami poprzez mleko matki (droga laktogenna).

Karmiąca suka, jak i karmiąca kotka powinny być odrobaczane w tym samym momencie, co ich dzieci.

Szczegółowy kalendarz szczepień i cykli odrobaczania powinien być przygotowany przez lekarza weterynarii po przeprowadzeniu badania i oceny kondycji maluchów.

Starsze zwierzęta najczęściej są atakowane przez pasożyty jelitowe poprzez przewód pokarmowy.

Jak można zarazić się pasożytami jelitowymi?

W jaki sposób dochodzi do zarażenia pasożytami jelitowymi? Zwierzęta najczęściej zarażają się pasożytami jelitowymi wskutek przypadkowego spożycia jaj robaka z agresywną formą larwalną. Może się to zdarzyć podczas zjedzenia:

• mięsa upolowanego gryzonia, zwierzęcia, ptaka, płaza czy ślimaka, które zawierało otorbioną cystę lub jajo robaka
• warzyw, owoców, gleby, trawy skażonej jajami pasożytów
• spożycie wody, w której przebywają robaki (staw, kałuża, jezioro)
• wylizywanie sierści chorych osobników lub własnego futra, zanieczyszczonego pasożytem
• korzystanie z tych samych misek, szczotek, kuwet, posłań, co chore zwierzęta
• wąchanie i zjadanie odchodów zarażonych zwierząt

Na szczególną uwagę zasługują te pasożyty, które do inwazji na żywiciela ostatecznego (psa czy kota) wykorzystują inne pasożyty (żywicieli pośrednich lub wektory).

I tak np. tasiemiec psi przenosi się na zwierzęta używając komarów, pcheł, wesz i wszoł. Zarażone ektopasożyty żerując na skórze zwierzaków, prowokują je do w wygryzania sierści. Podczas tej czynności pies czy kot jest w stanie przypadkowo połknąć nawet do 50-ciu pcheł. Wystarczy, że jeden owad będzie zainfekowany jajami tasiemca, by rozpocząć kolonizację organizmu zwierzęcia.

W taki właśnie sposób tasiemcem mogą zarazić się np. koty nigdy nie wychodzące z mieszkania. Wystarczy bowiem, gdy opiekun przyniesie na ubraniu czy butach pchły z piwnicy i kot może paść ofiarą endopasożyta.

Leczenie zwierząt zarażonych pasożytami jelitowymi

Profilaktyka przed inwazją pasożytów jelitowych polega przede wszystkim na starannym i systematycznym odrobaczaniu zwierząt domowych.

Szczegółowy kalendarz czynności odrobaczających powinien być przygotowany przez lekarza weterynarii na podstawie badania, oceny kondycji zdrowotnej i rodzaju diety zwierzęcia.

Inaczej bowiem traktuje się kocięta i szczenięta, a w inny sposób zwierzęta starsze, pracujące lub przygotowywane do wystaw, zawodów czy do hodowli.