Glista kocia – pasożyt niebezpieczny dla zwierząt i ludzi

Glistnica to choroba wywoływana przez glistę kocią Toxocara cati, endopasożyta atakującego zwierzęta oraz ludzi. Jak można zarazić się glistą kocią? Jak wyglądają objawy glistnicy u zwierząt? Jak zapobiegać inwazji glist? Kiedy należy odrobaczać koty? Zapraszamy do zapoznania się z artykułem!

Glista kocia Toxocara cati

Glista kocia to nicień jelitowy pasożytujący na organizmach zwierząt mięsożernych, najczęściej kotowatych, lecz posiada potencjał zarażenia też psów i lisów. Wymienione zwierzęta są dla Toxocara c. żywicielami ostatecznymi.

Człowiek również może paść ofiarą glisty kociej, lecz pozostaje jedynie żywicielem przypadkowym, gdyż w ludzkim organizmie nie dochodzi do pełnego cyklu rozwojowego pasożyta. W narządach wewnętrznych człowieka glista kocia pozostaje w formie larwalnej.

Glista kocia to nicień dochodzący rozmiarem do 10 cm długości. Żeruje głównie w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego.

Do organizmu żywiciela ostatecznego glisty przedostają się najczęściej drogą pokarmową, w postaci jaj. Przypadkowo połknięte jaja z larwami w środku przemieszczają się do jelita cienkiego, gdzie przeobrażają się w larwy, a następnie dojrzewają. Larwy przenikają przez ścianki jelita i wraz z krwią migrują w różne miejsca ciała żywiciela, np. do:

• wątroby
• gałki ocznej
• rdzenia kręgowego
• mózgu
• śledziony

W w/w narządach wewnętrznych larwy glisty otorbiają się i pozostają w uśpieniu (w formie przetrwalnikowej).

Jeśli larwy glisty kociej trafią do płuc, przedostają się do oskrzelików, a swą aktywnością podrażniają układ oddechowy zwierzęcia, prowokując kota do kaszlu. Podczas wykasływania larwy znów trafiają do tchawicy i przełyku, a następnie drogą pokarmową wracają do jelita cienkiego, gdzie osiągają dojrzałość płciową i następuje prokreacja.

Samica glisty jest niezwykle płodna. W ciągu jednej doby może wyprodukować do 200 tysięcy jaj, które wraz z kałem są wydalane do otoczenia.

Inwazyjna forma larw, zdolna do zarażenia kolejny organizm, dojrzewa w jajach kilka tygodni. Do zakończenia cyklu niezbędne jest kilka warunków: wilgotna gleba, odpowiednio wysoka temperatura zewnętrzna i czas.

Jaja z inwazyjną formą larwy mogą przetrwać w środowisku nawet 12 miesięcy.

Jak kot może zakazić się glistami

Drogi zakażenia glistą u kota:

• spożycie mleka zarażonej glistami matki (droga laktogenna)
• zjedzenie mięsa upolowanego gryzonia, w którym znajdowały się przetrwalnikowe formy glisty
• przypadkowe spożycie jedzenie zanieczyszczonego jajami
• wylizywanie futra ubrudzonego glebą z jajami glist
• spożycie odchodów chorego osobnika
• zjedzenie niedogotowanego mięsa z larwami

Jak człowiek może zarazić się glistami

Drogi zarażenia glistą u człowieka:

• spożycie niedogotowanego mięsa
• zaniedbania higieniczne przed jedzeniem, czyli niemycie rąk
• przypadkowe zjedzenie warzyw czy owoców zanieczyszczonych jajami glist
• brak lub zbyt rzadkie dezynfekowanie kuwet

Toxocara cati ma ogromny potencjał zoonotyczny. Glistnica jest chorobą dotykającą nie tylko opiekunów kotów. Do częstego zarażenia dochodzi u małych dzieci, które bawią się w osiedlowych piaskownicach, gdzie załatwiają się dzikie koty. Brak wyuczonych odruchów mycia rąk u dzieci przed włożeniem ich do ust prowadzi do przypadków zarażenia glistami.

Jak poznać, że kot ma glisty

W jaki sposób kot manifestuje zarażenie glistami ?

• Biegunki
• Wymioty
• Brak apetytu
• Wychudzenie
• Osowiałość
• Pogorszenie wyglądu sierści
• Kaszel

Glistnica jest szczególnie niebezpieczna u kociąt. Zmasowana inwazja robaków może spowodować zaburzenia wzrostu i zahamowanie rozwoju, a cechą charakterystyczną jest opuchnięty, nabrzmiały brzuch u kociąt zarażonych glistami.

Kiedy odrobaczać kota

Pierwsze odrobaczenie kota należy wykonać po ukończeniu trzeciego tygodnia życia. Kolejne dawki preparatu odrobaczającego podaje się co dwa tygodnie, aż do momentu odstawienia od mleka matki. W czasie karmienia młodych, matka powinna być odrobaczana w tym samym czasie, co kocięta.

Później koty odrobacza się co miesiąc, do szóstego miesiąca życia.

Późniejsze odrobaczanie zależy od warunków, w jakich kot żyje.

Jeśli kot wychodzi na zewnątrz, odrobaczanie powinno być przeprowadzane częściej, ze względu na ryzyko upolowania i zjedzenia zarażonego zwierzęcia czy ptaka. Odrobaczenie kota wychodzącego powinno być wykonywane przynajmniej 4 razy w ciągu roku.

Kot niewychodzący z domu również może paść ofiarą glist, lecz prawdopodobieństwo zarażenia jest mniejsze niż w przypadku kotów wychodzących. Niemniej jednak opiekun kota może przynieść przypadkowo na butach jaja glist i tym samym narazić czworonożnego podopiecznego na inwazję pasożyta. Kot niewychodzący powinien być odrobaczany 1 – 2 razy w ciągu roku.

Kotki karmiące powinny przyjmować preparaty odrobaczające wraz kociętami.

Koty biorące udział w wystawach powinno odrobaczać się nie wcześniej niż miesiąc przed planowaną imprezą i dwa do czterech tygodni po zakończeniu wystawy. Koty pozostające w hodowli odrobacza się co 4 tygodnie lub przekazuje się w takim samym cyklu kał do badania i postępuje zgodnie z wynikami.

Koty niewychodzące, czyli przebywające wyłącznie w domu, gdzie ryzyko upolowania i zjedzenia dzikiego zwierzęcia jest nikłe, również powinny być odrobaczane kilka razy do roku. Istnieje bowiem prawdopodobieństwo, że opiekunowie przyniosą jaja czy larwy robaków ze środowiska zewnętrznego (na butach, na odzieży itd).

Innym sposobem stwierdzenia czy kot jest zarażony nicieniami jest oddawanie próbek kału do analizy. Czynność taką wykonuje się w przypadku kotów niewychodzących 1 do 2 razy w ciągu 12 miesięcy.