Lamblia – pierwotniaki u kota

Lamblia (giardia) to jednokomórkowy pierwotniak, pasożyt atakujący zwierzęta domowe: psy i koty. Giardioza ma również potencjał zoonotyczny i człowiek również może stać się ofiara pasożyta wewnętrznego. Dowiedz się, jak Ty lub kot możecie zarazić się lamblią, jak wyglądają objawy giardiozy i poznaj sposoby zapobiegania chorobie pasożytniczej.

Zdjęcia ilustracyjne / Adobe Stock

Giardia – opis pasożyta

Agresywny patogen posiada kilka nazw: ogoniastek jelitowy, Giardia duodenalis, Giardia intestinalis oraz Giardia Lamblia. Najczęściej atakuje w dużych skupiskach zwierząt, gdzie trudno utrzymać wysokie standardy higieniczne (schroniska, hodowle, hotele). Wspólne korzystanie z kuwet, misek i posłań przez chore i osłabione zwierzęta powoduje szybkie rozprzestrzenianie się pasożyta wśród kociej społeczności.

Pasożyt przedostaje się do organizmu kota przez układ pokarmowy. Wystarczy wylizywanie sierści zakażonego zwierzaka, spożycie jedzenia z tej samej miski, co chory kot, wypicie wody ze wspólnego naczynia, by zarazić się patogenem.

Giardia po przedostaniu się do przewodu pokarmowego, szybko kolonizuje jelito cienkie i rozpoczyna się rozmnażać. Pasożyt jest niezwykle płodny. W jednym gramie kału może się zmieścić nawet milion agresywnych cyst.

Od momentu zarażenia żywiciela, do wydalenia w kale gotowych do infekowania cyst mija zaledwie kilka dni.

Cysty pasożyta przejawiają dużą odporność na niekorzystne czynniki środowiska zewnętrznego, choć słabiej sobie radzą w zimie i są wrażliwe na wysychanie.

W chlorowanej wodzie mogą przetrwać do 3 miesięcy, jeśli tylko woda ma odpowiednią temperaturę.

Giardioza nazywana jest chorobą brudnych rąk, gdyż przeważnie zaniedbania higieniczne u człowieka prowadzą do zarażenia chorobą pasożytniczą.

Niestety, giardiozą może człowiek i zwierzę zarazić się również podczas pływania w zbiorniku wodnym (staw, jezioro), z którego korzystają chore na giardiozę osobniki.

Symptomy giardiozy u kota:

Giardioza może nie dawać widocznych objawów i pozostać w formie utajonej przez wiele lat. Zwierzę jednak staje się nosicielem choroby i aktywnie zaraża inne koty pozostające w jego otoczeniu.

Pasożyt jest szczególnie niebezpieczny dla kociąt, starych kotów oraz o obniżonej odporności.

Objawy giardiozy u kota:

• krew w kale kota
• śluz w odchodach
• nawracająca wodnista biegunka o ostrej woni
• wymioty
• gorączka
• wycieńczenie i odwodnienie
• bóle brzucha
• wzdęcia
• zaburzenia odżywiania
• spadek wagi
• apatia
• senność

Diagnoza giardiozy

Rozpoznanie giardiozy nie jest łatwym zadaniem, a leczenie trwa długo.  Cysty giardii są niewidoczne dla ludzkiego oka, a objawy chorobowe mogę wskazywać na inne przyczyny niż infekcja pasożytnicza.

Opiekuna powinny zaniepokoić powyższe symptomy chorobowe, zwłaszcza krew w kale kota.

Ostateczne rozpoznanie choroby dokonywane jest w wyniku testu antygenowego z próbek kału kota. Test ELISA (immunoenzymatyczny) pozwala wykryć w próbkach kału ślady białek, charakterystycznych dla pierwotniaka.

Na szczęście dużą zaletą testów antygenowych jest ich duża czułość (96%) i skuteczność (99%).

Podobnie, jak przy innych badaniach próbek kału, należy pobrać kilka próbek, z różnych wypróżnień, na przestrzeni od ośmiu do dziesięciu dni.

Giardioza jest chorobą silnie zakaźną, a skuteczność leczenia jest uzależniona od oczyszczenia środowiska kota od patogenu. W innym przypadku, istnieje duże prawdopodobieństwo nawrotu choroby.

Leczenie polega na ustabilizowaniu stanu kota, jeśli biegunki i wymioty doprowadziły zwierzę do wycieńczenia, a następnie na podaniu zwierzęciu preparatów zwalczających pasożyta.

Zapobieganie giardiozy

Profilaktyka przed zachorowaniem na giardiozę polega głównie na utrzymywaniu otoczenia kota w czystości. Kuwety powinny być regularnie sprzątane, miski z wodą myte i stale uzupełniane czystym piciem.