Przypadek wybiórczego apetytu u kawii domowej jako manifestacja ukrytego ropnia zaoczodołowego – opis przypadku

Kawia domowa rasy rozetka z wybiórczym apetytem

Do gabinetu autorki trafiła pacjentka – kawia domowa rasy rozetka, niesterylizowana samica w wieku 4 lat. Przyczyną wizyty u lekarza weterynarii były postępująca od ponad tygodnia utrata masy ciała oraz wybiórczy apetyt skierowany jedynie na pokarmy o miękkiej konsystencji, z towarzyszącą znaczną apatią w zachowaniu.

Z wywiadu wynikało, iż pacjentka leczona była w dniach poprzedzających wizytę w innym gabinecie preparatem witaminowym oraz dwukrotnym podaniem nieokreślonego antybiotyku. Nie postawiono co prawda diagnozy, jednakże podejrzewano, iż za stan kliniczny świnki odpowiadają patologie w obrębie uzębienia. W efekcie tego skierowano pacjentkę do gabinetu autora celem wykonania rozszerzonej diagnostyki klinicznej i przeprowadzenia ewentualnej korekcji uzębienia.

Badanie kliniczne

Pacjentka podczas wizyty znacznie wychudzona, jej kondycję oceniono jako dostateczną, elastyczność skóry osłabiona. Badanie osłuchowe nie ujawniło patologii.

Podczas oględzin jamy ustnej, zarówno podczas podstawowego badania klinicznego z użyciem wziernika, jak i po sedacji pacjentki z użyciem izofluranu, nie stwierdzono patologii w obrębie uzębienia i jamy ustnej. Podczas badania palpacyjnego jamy brzusznej stwierdzono znaczną tkliwość oraz obecną lewostronnie w jamie brzusznej zmianę patologiczną typu guza, o średnicy ok. 2 cm.

Badanie USG

Wykonano USG jamy brzusznej, które wykazało obecność patologicznej cienkościennej zmiany hipoechogenicznej (płynowej) o regularnych kształtach i wymiarach ok. 2,44 cm x 1,68 cm (fot. 1).

W sąsiedztwie zmiany zasadniczej stwierdzono obecność kilku (3-5) mniejszych cienkościennych zmian hipoechogenicznych o średnicy ok. 0,3-0,5 cm.

Poza tymi nieprawidłowościami USG jamy brzusznej nie wykazało innych zmian patologicznych.

Na podstawie badania palpacyjnego oraz USG jamy brzusznej wysunięto podejrzenie, iż zmiany lokalizują się w obrębie tkanki lewego jajnika.

Badania laboratoryjne

U pacjentki wykonano także kontrolne badania morfologii krwi oraz oznaczono poziom glukozy we krwi. Badanie poziomu glukozy było prawidłowe = 166 mg/dl.

Natomiast badanie morfologii wykazało [1]:
•    RBC 14,47 T/l (norma gatunkowa to 4,5-6,4 T/l)
•    WBC 35,1 G/l (norma gatunkowa to 5,0-18,0 G/l)
•    PLT 408 G/l (norma gatunkowa to 225-800 G/l).

Na podstawie wyników przeprowadzonych badań postawiono wstępne rozpoznanie – prawdopodobną przyczyną pogarszającego się stanu zdrowia pacjentki oraz znacznej tkliwości palpacyjnej jamy brzusznej była zmiana patologiczna zlokalizowana w obrębie lewego jajnika.

Leczenie

Po rozmowie z właścicielem świnki zadecydowano o przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego w celu usunięcia zmian patologicznych zlokalizowanych w obrębie jamy brzusznej. Zabieg planowany był po ustabilizowaniu stanu pacjentki.

Podczas wizyty w gabinecie u pacjentki zastosowano płynoterapię s.c.  złożoną z płynu Ringera oraz preparatu Duphalyte. Podano antybiotyk – enrofloksacynę s.c.  – w dawce 10 mg/kg oraz preparat przeciwbólowy/przeciwzapalny – meloksykam  s.c. – w dawce 0,5 mg/kg.

Właścicielowi wydano te leki celem kontynuacji terapii per os przez 2 kolejne dni. Zalecono także podanie preparatu Bio Lapis podczas antybiotykoterapii oraz stosowanie żywienia przymusowego świnki preparatem ratunkowym Herbi Care do czasu planowanego zabiegu.

Po upływie 48 godzin pacjentka ponownie zjawiła sie w gabinecie celem przeprowadzenia zabiegu. Właściciel zastosował się do zaleceń.

Pojawił się dodatkowy objaw patologiczny, niewystępujący podczas wcześniejszej wizyty – wytrzeszcz lewej gałki ocznej (fot. 2). Właściciel wykluczył możliwość urazu.

Pomimo wątpliwego rokowania oraz podejrzenia, iż przyczyną nagłego wytrzeszczu gałki ocznej może być toczący się pozagałkowo ostry stan zapalny lub rozrostowy, z przyczyn życiowych zadecydowano o przeprowadzeniu zabiegu chirurgicznego – laparotomii.

Przed zabiegiem podano pacjentce butomidor s.c.  (w dawce 0,2 mg/kg).
Zabieg przeprowadzono z zastosowaniem narkozy wziewnej z użyciem izofluranu (w dawce inicjującej 4% oraz podtrzymującej 1%). Zabieg został przeprowadzony z zastosowaniem maty grzewczej, w pozycji grzbietowej. W jego trakcie usunięto obustronnie zmienione patologicznie jajniki oraz zmieniony zapalnie przekrwiony trzon macicy (fot. 3). Niestety, po zabiegu pomimo zastosowanej resuscytacji oraz tlenoterapii pacjentka nie wybudziła się.

Badanie anatomopatologiczne

Wykonane pośmiertnie badanie sekcyjne wykazało obecność treści ropnej dystalnie, poza tylną granicą lewego oczodołu. Z przestrzeni zaoczodołowej ewakuowano ok. 2 ml treści ropnej. Zmiany o charakterze ropnym nie obejmowały swym obszarem korzeni zębów. Poza opisanymi nie stwierdzono innych zmian patologicznych.

Wykonano także badanie płynu pochodzącego z usuniętych cyst jajnikowych. Przeprowadzono je za pomocą testu paskowego Medi-Test Combi 10 Vet. Badanie to wykazało:
•    BLOOD +++
•    UROBILINOGENE neg
•    BILIRUBINE neg
•    PROTEIN -/+
•    NITRITE neg
•    KETONES neg
•    GLUCOSE +
•    pH 8
•    DENSITY 1,005
•    LEYKOCYTES neg.

Dokonano także oceny mikroskopowej barwionego rozmazu treści jednej z cyst. Nie wykazało ono obecności leukocytów i bakterii.

Podsumowanie

Reasumując, za pogarszający się stan kliniczny pacjentki odpowiadał proces ropny okolicy zaoczodołowej lewej. Początkowo toczący się miejscowo proces ropny przyjął formę niespecyficznych objawów klinicznych w postaci braku apetytu na pokarmy stałe i twarde (prawdopodobna bolesność przy ich gryzieniu) oraz znacznej apatii.

W badaniach dodatkowych zwracała uwagę znaczna leukocytoza w morfologii krwi.

Całościowy obraz nieco zamgliło dodatkowo zdiagnozowanie cyst jajnikowych w trakcie badania palpacyjnego, potwierdzone w badaniu USG.

Ze względu na to, iż płyn obecny wewnątrz cyst jajnikowych nie nosił znamion i nie miał charakteru zapalnego, możemy wykluczyć patologię w obrębie tkanki jajnika jako przyczynę tak znacznej leukocytozy.

Jedynymi objawami klinicznymi, za które odpowiedzialne były cysty jajnikowe, były tkliwość palpacyjna jamy brzusznej oraz dyskomfort powodowany przez ich znaczne rozmiary.

Opisywany przypadek kliniczny wskazuje, jak mylna może być w ocenie klinicznej sugestia, iż przyczyną spadku masy ciała oraz braku apetytu na pokarmy stałe i twarde u świnki morskiej są każdorazowo zmiany patologiczne w obrębie jamy ustnej czy uzębienia.

Piśmiennictwo:

1. Winnicka A.: Wartości referencyjne podstawowych badań laboratoryjnych w weterynarii. Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2011.

Autor:

lek. wet. Nina Bochyńska, Gabinet Weterynaryjny EGZOWET, Opole

Zdjęcia:

Z archiwum autorki

Streszczenie:
Wybiórczy apetyt (skierowany na pokarmy o miękkiej konsystencji) jest bardzo częstym objawem występującym u kawii domowych cierpiących na patologie w obrębie jamy ustnej i uzębienia. Jednakże – jak pokazuje opisany w artykule przypadek kliniczny – objaw ten może być także manifestacją ukrytego ropnia zaoczodołowego.