Dandie dinmont terrier – rasa o specyficznej urodzie

Nazwa:  Dandie dinmont terrier

Kraj pochodzenia: Wielka Brytania

Klasyfikacja FCI: Grupa III, Sekcja 2

Wzorzec FCI nr: 168

Wielkość: Mała

Wysokość w kłębie: 20 – 28 cm

Waga: Pies 8 – 11 kg; suka 8 – 11 kg

Szata: Dwuwarstwowa, z miękkim, włóknistym podszerstkiem. Włos okrywowy twardy, w dotyku chropowaty, ale nie druciany. Ważne jest, aby włos na grzbiecie był krzaczasty, nie powinien tworzyć przedziałku.

Maść: Dopuszczalne są dwa rodzaje umaszczenia: musztardowe (od bladopłowego po czerwonobrązowe) oraz barwy pieprzu (od srebrnoszarego po czarno-niebieski).

Długość życia: 12 – 15 lat

Dandie dinmont terrier to rasa zaliczana do sekcji terierów krótkonożnych. Jest to mały pies o dużych, wyrazistych oczach i krzaczastej, jedwabistej czuprynie. Kończyny są krótkie i mocne, a ciało długie i nisko osadzone. Trudno zaprzeczyć, że dandie pod względem eksterieru bardziej przypomina jamnika szorstkowłosego niż terriera.

Historia i pochodzenie rasy Dandie dinmont terrier

Dandie dinmont terrier jest starą brytyjską rasą psów pochodzącą z górzystych terenów położonych pomiędzy Anglią a Szkocją. Jej historia sięga XVII w., do dziś jej pochodzenie nie jest do końca wyjaśnione. Przypuszcza się, że w żyłach dandiego płynie krew między innymi takich ras jak: skye terrier, carin terrier i terrierów szkockich.

Dawniej psy tej rasy były cenione za swoją ogromną pasję łowiecką i wytrzymałość. Używano ich do polowań na wydry, borsuki, lisy i króliki. Z uwagi na gęstą i kędzierzawą okrywę włosową były bardzo wytrzymałe na trudne warunki atmosferyczne, a zwinność i niewielkie rozmiary idealnie sprawdzały się podczas wypłaszania z nor drobnej zwierzyny.

Popularność rasy zaczęła wzrastać na początku XIX w. W 1814 r. ukazała się książka sir Waltera Scotta „Guy Mannering”, w której główny bohater, rolnik Dandie Dinmont, utrzymywał właśnie takie psy. Miał on dla nich tylko dwie nazwy: pieprz i musztarda.

W 1875 r. powstał pierwszy klub rasy w Szkocji, a rok później została ona oficjalnie uznana. Początkowo dandie dinmont terrier był rasą bardzo niewyrównaną pod względem eksterieru, poszczególne osobniki istotnie różniły się przede wszystkim wielkością. Pierwszy standard rasy ustalono w 1876 r., rok później wprowadzone zostały pierwsze zmiany. Kolejny szczyt ich popularności przypada na koniec XIX w. Przed II wojną światową działało wiele hodowli. Jednak sytuacja ta nie trwała długo. W znacznym stopniu utrudniła ją II wojna światowa. W tym czasie utracono wiele psów, a rasa była poważnie zagrożona. Na szczęście, dzięki entuzjastom i ich pracy hodowlanej udało się ją ocalić.

Mimo że rasa jest bardzo oryginalna, niestety nie cieszy się zbyt dużą popularnością nawet w swojej ojczyźnie. Obecnie dandie należy do jednej z najrzadszych i najbardziej zagrożonych ras psów na świecie.

Charakter i użytkowość rasy

Dandie dinmont terrier odznacza się najmniej ognistym temperamentem spośród psów należących do grupy terrierów. Ma to swoje zalety. Szczeka rzadko, jest spokojny i opanowany, dzięki czemu nie jest uciążliwym domownikiem. Trzymany w ogrodzie lubi kopać dołki. Rasa nadaje się nawet do małego mieszkania, oczywiście pod warunkiem, że właściciel zapewni mu odpowiednią dawkę ruchu i zabawy.

Dandie ma silnie zakorzeniony instynkt łowiecki, dlatego na spacerach musimy być ostrożni, gdyż pies może ruszyć w pogoń za ptakiem, wiewiórką czy kotem. Łatwo go do tego sprowokować.

Dandie zostały przygotowane do wypłaszania z nor wydr, borsuków i lisów. Ten terrier o krótkich i mocnych nogach oraz długim i niskim ciele idealnie się do tego nadawał. Ponadto rasa odznacza się doskonałym węchem i wzrokiem, dzięki czemu idealnie sprawdza się w roli stróża. W stosunku do obcych bywa nieufny, zachowuje się z rezerwą, ale nie przejawia agresji.

Należy pamiętać, że na osobowość psa wpływa nie tylko genetyka, ale również odpowiednia socjalizacja i szkolenie.

Okres dojrzewania może być dosyć trudny, w szczególności w przypadku samców – bywają zuchwałe, uparte i pewne siebie. Dandie są bardzo inteligentne, niezależne, wrażliwe i dumne. Z tego powodu wymagają cierpliwości i stanowczego, lecz łagodnego podejścia. Nie lubią powtarzać tych samych zadań. Są niezależne i nierzadko zdarza się, że niechętnie reagują na komendy. Bardzo ważna jest odpowiednia socjalizacja. Psy tej rasy potrzebują bliskiego kontaktu z człowiekiem, a na swojego pana wybierają zazwyczaj jedną osobę. Poleca się go rodzinom ze starszymi dziećmi. Odpowiednio wychowany dandie będzie wspaniałym towarzyszem zabaw. Psy tej rasy są czułe i oddane domownikom.

Dzisiejsze dandie terriery to przede wszystkim psy do towarzystwa. Ze względu na dobry kontakt z człowiekiem i wesołe usposobienie nadają się do dogoterapii. W przypadku tej rasy próby pracy nie są wymagane.

Problemy zdrowotne dandie terrierów 

Dandie dinmont terrier z natury jest stosunkowo zdrową i odporną rasą. Jednak, tak jak w przypadku innych, istnieje kilka chorób, które są dla niej charakterystyczne. Z uwagi na specyficzną budowę anatomiczną: długi tułów i krótkie łapy, zdarzają się problemy z kręgosłupem. Z tego względu należy zwracać szczególną uwagę na prawidłowe żywienie, ponieważ psy tej rasy mają tendencję do tycia.

Ponadto dandie są narażone na takie choroby dziedziczne jak: zwichnięcie rzepki oraz dysplazje stawów łokciowych i biodrowych. Hodowcy poprzez badania i odpowiednią selekcję starają się je eliminować.

Według literatury [1] dandie dinmont terrier ma również skłonności do takich schorzeń, jak: niedoczynność tarczycy i kamica szczawianowa. Słabą stroną psów tej rasy są oczy. Do najczęściej występujących schorzeń można zaliczyć: jaskrę, zaćmę, przetrwałą błonę źreniczą, dystrofię rogówki i dwurzędowość rzęs.

Pies tej rasy może mieć także skłonności do alergii skórnych i pokarmowych. Poza tym cieszy się dobrym zdrowiem i jest odporny na zmienne warunki atmosferyczne.

Dandie dinmont terriery są psami stosunkowo trudnymi w hodowli. Wpływa na to między innymi niskie pogłowie rasy, a co za tym idzie – niewielka liczba hodowli. Porody często odbywają się metodą cesarskiego cięcia. Nieliczne mioty i problemy z rozrodem mają bezpośredni wpływ na dość wysoką cenę szczeniąt i stosunkowo małe pogłowie psów tej rasy.

Dandie dinmont terriery są psami długowiecznymi. Średnia długość ich życia wynosi ok. 13 lat. Nierzadko zdarzają się osobniki, które dożywają 15 lat.

Specyfika żywienia rasy

Dandie dinmont terrier przeważnie ma doskonały apetyt i niestety skłonności do tycia, dlatego trzeba kontrolować ilość podawanego pokarmu. Jest to szczególnie ważne, gdyż psy tej rasy miewają problemy z kręgosłupem i stawami. Rodzaj karmy i jej ilość należy dobrać indywidualnie do potrzeb danego osobnika, uwzględniając jego wiek, stopień aktywności, a także porę roku. Ważne jest, aby zwrócić uwagę na ilość protein: zbyt wysoka zawartość białka może wywołać problemy skórne. Dla dorosłego psa najlepiej wybrać pełnowartościową karmę dla małych ras o średniej zawartości białka.

Pielęgnacja dandie dinmont terriera

Okrywa włosowa dandie dinmont terriera jest gęsta i dwuwarstwowa, składa się z twardego włosa okrywowego i włóknistego, miękkiego podszerstka. Jej zadaniem jest ochrona przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. W dotyku powinna sprawiać wrażenie chropowatej, ale nie drucianej. Włos na grzbiecie nie powinien tworzyć przedziałka, według wzorca ma być kędzierzawy, o długości około 5 cm. Rasa gubi włos w niewielkim stopniu, niemniej jednak wymaga regularnej i zgodnej ze standardami wzorca pielęgnacji. Do codziennych zabiegów na pewno przydadzą się twarda włosiana szczotka i metalowy grzebień o szerokim i wąskim rozstawie zębów.

W celu zachowania charakterystycznego wyglądu dandie dinmont terrier powinien być regularnie strzyżony i trymowany. Zaniedbany, traci swą nietypową urodę. Miękkie i dłuższe włosy na nogach, przedpiersiu, klatce piersiowej, brzuchu i głowie formuje się nożyczkami, podobnie jak włosy między opuszkami. Cechą charakterystyczną rasy jest głowa z jedwabistym obrostem i uszy zakończone jasnym kosmykiem włosów.

Psa kąpiemy w miarę potrzeby, 3-4 razy w roku. Ponadto raz w tygodniu powinno się sprawdzać uszy i systematycznie skracać pazury, jeśli same się nie ścierają, a także zadbać o higienę jamy ustnej.

Piśmiennictwo:

1. Bell J., Cavanagh K.E., Tilley L.P., Smith F.W.: Rasy psów i kotów. ,,Przewodnik weterynaryjny”, Galaktyka, wyd. I, Łódź 2013.

2. Fournier A.: Ilustrowana encyklopedia psów rasowych. Grupa Wydawnicza PWN, Warszawa 2012.

3. Hoppendale G., Moore A.: Dandie DinmontTerrier Complete Owners Manual, IMB Publishing, 2016.

4. Krämer E.M.: Rasy psów. Oficyna Wydawnicza MULTICO, Warszawa 1998.

5. Monkiewicz J., Wajdzik J.: Kynologia. Wiedza o psie. Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego, Wrocław 2007.

6. Stenmark B.A., Martin H.B.: Dandie Dinmont Terrier, Kennel Club Books, Freehold USA 2006.

7. Taylor D.: Księga psów. Świat Książki, Warszawa 1995.

8. Verplank M.: Notes from the grooming table. Animus, Inc., USA 2004.

9. www.akc.org.

10. www.zkwp.pl.

Autor:

mgr inż. Anna Malwina Stojak – zootechnik, groomer

Zdjęcia:

Z zasobów redakcji