Zastosowanie pijawki lekarskiej /Hirudo medicinalis/ w leczeniu rany pourazowej łapy psa – opis przypadku

Pacjent:

Pies, owczarek kaukaski, niekastrowana samica, 5 miesięcy.

Wywiad:

Pacjent doznał urazu łapy.

Badanie kliniczne:

Stwierdzono świeżą ranę pourazową  przestrzeni międzypalcowej między IV i V palcem lewej kończyny piersiowej oraz uraz V palca z ubytkiem fragmentu opuszki.  Poza tym stan ogólny pacjenta prawidłowy.

Postępowanie:

Pacjenta poddano sedacji, ranę obficie przepłukano 0,9% roztworem NaCl, następnie opracowano chirurgicznie stosując szwy węzełkowe (nylon, 2/0). Łapa została zabezpieczona opatrunkiem, podano amoksycylinę w dawce 15 mg/kg m.c s.c., wydano kołnierz ochronny i ustalono wizytę kontrolną za 48 godzin.

Pacjent pojawił się na wizycie kontrolnej. W wyniku niekontrolowanego obciążania kończyny oraz uporczywego wylizywania łapy przez psa, rana otworzyła się, część szwów została usunięta. Zaobserwowano umiarkowany obrzęk śródtkankowy  okolicy IV i V palca. Przewidując, że kolejna interwencja chirurgiczna, przy braku zachowania należytej opieki nad szczeniakiem w domu, nie przyniesie pożądanego efektu oraz przy ostatecznym braku zgody opiekunów psa na kolejną sedację, zaproponowano alternatywną metodę leczenia przy użyciu pijawek lekarskich /Hirudo medicinalis/.

Zabieg hirudoterapii

Przebieg terapii:

Wykonano zabieg hirudoterapii stosując jednorazowo dwie pijawki lekarskie /Hirudo medicinalis/ pochodzące z certyfikowanej hodowli. Pijawki przed zabiegiem zostały poddane sterylizacji zewnętrznej w wodnej kąpieli z roztworze preparatu Hirudosteryl –  przeprowadzonej wg instrukcji producenta.  Pijawki  przystawiono na grzbietowej powierzchni łapy, pozwalając im żerować do czasu samoistnego odczepienia. Pożywiały się przez około 40 min. Po odpadnięciu pijawek miejsce żerowania zdezynfekowano preparatem Octenisept, następnie łapę zabezpieczono chłonnym opatrunkiem. Krwawienie bierne z miejsc, w których były aplikowane pijawki  utrzymywało się przez około 1,5 godziny po zabiegu. Pacjent otrzymał kolejną dawkę amoksycyliny. Łapę zabezpieczono miękkim opatrunkiem.

Po 3 dniach powtórzono zabieg z użyciem kolejnych dwóch pijawek wg takich samych procedur. Pijawki żerowały 25 min, krwawienie bierne po zabiegu utrzymywało się 2,5 godziny.

Pełne wygojenie rany z naskórkowaniem nastąpiło po 9 dniach od przystawienia pierwszych pijawek. W trakcie i po leczeniu opiekunowie zwierzęcia nie zgłaszali żadnych niepokojących objawów.

Zastosowanie pijawki lekarskiej w leczeniu ran

Komentarz:

Substancje gruczołów ślinowych pijawki lekarskiej – SGS (Salivary Glands Secretion) posiadają udokumentowane  działanie m.in.  przeciwzakrzepowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz wpływają na przyspieszenie gojenia ran. W przedstawionym wyżej przypadku osiągnięto pełne wygojenie rany poprzez ziarninowanie w 11-tym dniu od urazu i 9-tym od rozpoczęcia hirudoterapii. Terapia przeprowadzona była pod osłoną antybiotyku. Pacjent nie otrzymywał leków przeciwbólowych ani innych preparatów stosowanych miejscowo. Zastosowanie w leczeniu pijawki lekarskiej /Hirudo medicinalis/ może korzystnie oddziaływać na proces gojenia. Dla potwierdzenia spostrzeżenia niezbędne jest zgromadzenie większej liczby obserwacji klinicznych.

Autor:

lek. wet. Anna Czaja

Zdjęcia:

Z archiwum autorki