Czy jesteś profesjonalistą?

Niektóre treści i reklamy zawarte na tej stronie przeznaczone są wyłącznie dla profesjonalistów związanych z weterynarią

Przechodząc do witryny www.weterynarianews.pl zaznaczając – Tak, JESTEM PROFESJONALISTĄ oświadczam,że jestem świadoma/świadomy, iż niektóre z komunikatów reklamowych i treści na stronie przeznaczone są wyłącznie dla profesjonalistów, oraz jestem osobą posiadającą wykształcenie medyczne lub jestem przedsiębiorcą zainteresowanym ofertą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Nie jestem profesionalistą

Zespół jednego szczenięcia

Psy należą do zwierząt wielopłodowych. Liczebność miotu waha się od jednego szczenięcia (najczęściej u terierów szkockich oraz ras miniaturowych) do nawet 22 sztuk. Najczęściej jednak obserwuje się mioty liczące 3-7 szczeniąt. Zazwyczaj u suk w wieku 1-2 lata mioty są mniejsze, w wieku 3-4 lat wzrasta ilość szczeniąt, a po 5-6 roku życia wielkość miotów znacznie spada. Niektórzy autorzy sugerują, iż temperatura otoczenia oraz wilgotność powietrza mogą mieć wpływ na liczebność miotu.

Ciąża jednopłodowa

Ciąża jednopłodowa nazywana jest zespołem jednego szczenięcia (and. Single/ singleton puppy syndrome). W przypadku występowania tylko jednego płodu najczęściej osiąga on duże rozmiary co prowadzi do dysproporcji płodowo-matczynych i tym samym ciężkiego porodu. Szacuje się, iż 6,6% ciężkich porodów jest spowodowanych obecnością płodu bezwzględnie za dużego. Ponadto, w zespole jednego szczenięcia często obserwuje się brak uwalniania prostaglanydny PGF2α, co spowodowane jest niewystarczającą ilością płodowego kortyzolu i ACTH. Stan ten prowadzi do braku akcji porodowej, co w przypadku braku ingerencji lekarsko-weterynaryjnej może prowadzić do śmierci płodu, która jest efektem niezaspokajania potrzeb energetycznych i tlenowych płodu przez łożysko.

Przyczyny występowania ciąż pojedynczych

Do przyczyn występowania ciąż pojedynczych zalicza się pojedynczą owulację lub zapłodnienie tylko jednego oocytu (niezwykle rzadko), wiek suki, obumieranie zarodków w pierwszej połowie ciąży oraz ich resorpcja.

Diagnostyka syndromu jednego szczenięcia

W przypadku występowania ciąży jednopłodowej wygląd zewnętrzny samicy nie zmienia się diametralnie. Badanie palpacyjne macicy, w której jest tylko jeden szczeniak, jest utrudnione u dużych suk z silnie napiętymi mięśniami. Z tego powodu, w toku diagnostycznym niezbędne jest zastosowanie diagnostyki obrazowej – badania ultrasonograficznego i radiologicznego.

Dzięki badaniu USG możliwa jest ocena stopnia rozwoju i żywotności płodu. Spadek częstotliwości tętna płodu poniżej 180/ min oraz wzrost echogeniczności wód płodowych (spowodowany wydaleniem smółki lub wynaczynieniami krwi z odklejającego się łożyska) sugeruje konieczność udzielenia pomocy położniczej. Możliwe jest również wykonanie pomiarów biometrycznych, które pozwolą na oszacowanie terminu porodu.

Z kolei badanie RTG umożliwia pomiary i ocenę stosunku średnicy czaszki płodu do średniej wewnętrznej miednicy suki oraz ocenę wyglądu ogólnego płodu i jego ułożenia. Pozwala to na oszacowanie prawdopodobieństwa samodzielnego wyparcia płodu przez sukę. Zdjęcie RTG umożliwia również zobrazowanie zmian sugerujących śmierć płodu – obecność gazu, nachodzenie na siebie kości czaszki, wygięcie kręgosłupa, a nawet fragmentację płodu. W przypadku obumarcia płodu w krótkim czasie przed wykonaniem zdjęcia, zmiany mogą nie być widoczne.

Postępowanie przy zespole jednego szczenięcia

W literaturze opisywane są ciąże jednopłodowe zakończone porodem naturalnym oraz sterowanym farmakologicznie. W przypadku konieczności indukcji porodu stosuje się aglepriston lub aglepriston w połączeniu z oksytocyną lub prostaglandynami. Zaleca się również podaż preparatów wapniowych i glukozy.

Opisywane są również próby sterowania farmakologicznego przebiegiem porodu u suk, u których występują nieskuteczne bóle parte. Pitroda M.H. i wsp. oraz Sarswat S. Ch. I wsp. zastosowali 25% roztwór dekstrozy, oksytocynę oraz wapń. W obu publikacjach opisano, iż po powtórzeniu podaży leków po 24 godzinach, suka urodziła martwe szczenię.

Skutecznym sposobem na zwiększenie przeżywalności płodów jest przeprowadzenie cesarskiego cięcia. Często u suki, u której zdiagnozowano syndrom jednego szczenięcia przeprowadza się planowany zabieg. W takim przypadku niezwykle istotne jest wyznaczenie odpowiedniej daty zabiegu. Najczęściej w tym celu wykonuje się fetometrię płodową tj. pomiar wewnętrznej średnicy jamy komsówkowej (ICC) lub pomiar dwuciemieniowy ( BP).

Bibliografia

    1. Błasiak K., Niżański W., Antończyk A., Stańczyk E., Ochota M., Mikołajewska N. Zespół jednego szczenięcia- rozpoznawanie i postępowanie. Magazyn Weterynaryjny 08/2011
    2. England G., von Heimendahl A., Położnictwo i neonatologia psa I kota, wyd. ELSEVIER, 2010, s. 101
    3. Max A. Nietypowy przebieg ciąży u suk i kotek. Weterynaria w Praktyce 7-8/2015 s. 72-78
    4. Pitroda M. H., Mali A. B., Rangnekar M. N., Amle M. B., Tumbare P. J. Dystocia due to single pup syndrome in a rottweiler she dog: A case report. Haryana Vet. (April, 2019) 58 (S.I.), 129-130
    5. Sarswat S. Ch., Yadav P. S., Yadava Ch. L., Kumar V. A rare of single pup syndrome and its management in Labrador bitch: A case report. Journal of Entomology and Zoology Studies 2020; 8(4): 1723-1724
    6. Socha P. Zastosowania diagnostyki obrazowej do oceny zaawansowania ciąży u psów. Serwis Lekarza Weterynarii, 2018 https://serwisweterynaryjny.pl/male-zwierzeta/zastosowanie-diagnostyki-obrazowej-do-oceny-zaawansowania-ciazy-u-psow-116.htm

Autor:

lek. wet. Kinga Domrazek, Pracownia Rozrodu Małych Zwierząt, Katedra Chorób Małych Zwierząt i Klinika, Instytut Medycyny Weterynaryjnej, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego

Nasi klienci