Dodano: 03.11.2019, Kategorie: Kynologia
Chart perski (saluki) – wyspecjalizowany łowca otwartych przestrzeni
Nazwa:
chart perski – saluki
Region pochodzenia:
Bliski Wschód
Klasyfikacja FCI:
Grupa 10 Sekcja 1
Wzorzec FCI nr:
269
Wielkość:
średnia
Wysokość w kłębie:
58-71 cm
Waga:
ok. 25 kg
Szata:
gładki, miękki i jedwabisty włos; odmiana długowłosa: pióra na uszach, łapach i ogonie. Odmiana krótkowłosa: krótka sierść; brak piór na uszach, łapach i ogonie.
Maść:
dowolna
W świecie islamu chart perski zajmuje wyjątkową pozycję. Religia mahometańska uważa psy za nieczyste, nie dotyczy to jednak saluki. Według wierzeń arabskich Allah podarował ludziom swój skarb – charta perskiego, który miał się podobać, nieść przyjemność i radość. Nazywane są „el hor”, co znaczy „szlachetny”. Według tradycji nie wolno ich sprzedawać, a w ręce drugiej osoby mogą trafić tylko jako podarunek. Niezwykle istotne było zachowanie czystości rasy – szejkowie arabscy trzymali psy w swoich namiotach i planowo hodowali.
Historia i pochodzenie charta perskiego
Chart perski należy do jednej z najstarszych ras psów na świecie. Pochodzi z krajów arabskich oraz Persji i zaliczany jest do grupy chartów orientalnych. Dawniej ich terytorium występowania obejmowało obszary od Indii po Morze Śródziemne oraz północne wybrzeża Afryki. Znane są dwie odmiany saluki: krótkowłosa i długowłosa.
Charty perskie cenione były za swoją pasję łowiecką oraz zwinność, niezbędną podczas polowania. Selekcjonowano je pod względem szybkości i wytrzymałości. Wymagano od nich niezależności i samodzielności. Cechy te czyniły je idealnymi psami myśliwskim. Polowały nie tylko na zające, ale również na antylopy, gazele, wilki i szakale. W Arabii polowały na strusie, a najbardziej cenioną zdobyczą był dziki osioł. Polowania odbywały się zazwyczaj z wykorzystaniem orłów lub sokołów.
Pierwsze egzemplarze chartów perskich trafiły do Europy w XI-XIII wieku. Zostały sprowadzone przez rycerzy powracających z wypraw krzyżowych. Jednak ze względów klimatycznych psy te nie przetrwały zbyt długo. Po raz kolejny na nasz kontynent zostały przywiezione w XIX wieku – do Anglii sprowadzili je oficerowie brytyjscy. Hodowlami wiodącymi prym były: Lady Amherst „Amherstia” oraz Joan Mitchell „Nabluous”. Dzisiaj prym wiodą: „Burydown”, „Mumtaz”, „Amena”, „Sedeki” czy „Windswift”.
W Niemczech pierwsze saluki zostały zaprezentowane w 1863 roku. Jedną z najbardziej znanych hodowli jest tam „El Saluk” Gullan Lindroth, a także: „El Saraje”, „Irmisul”, „Bigalla”, „Gazal”. Wśród europejskich hodowli na szczególną uwagę zasługują holenderskie „Van de Oranje Menege”, „Samoem” i „Gamara”.
Charakter i użytkowość rasy
Chart perski jest psem spokojnym i zrównoważonym. Ma wrażliwy charakter, jest czuły i pełen godności. Dawniej saluki polowały w grupie, dlatego dobrze czują się z innymi psami i nie przejawiają w stosunku do nich agresji. Bywają uparte, jednak wbrew utartym opiniom są pojętne i inteligentne.
Saluki nie jest psem dla każdego. Przeznaczony jest dla osób doświadczonych w prowadzeniu psów. W wychowaniu tej rasy ważne są opanowanie, cierpliwość i konsekwencja. Suki są bardzo dobrymi matkami. W stosunku do dzieci odznaczają się dużą cierpliwością. Chart perski nadaje się do trzymania w domu, jednak należy zapewnić mu dużo ruchu. Jest niezwykle szybki i zwinny. Jest długodystansowcem, dlatego najodpowiedniejszym sportem kynologicznym są dla niego wyścigi terenowe.
Problemy zdrowotne chartów perskich
Chart perski to bardzo stara rasa, która odznacza się bardzo dobrym zdrowiem. Istnieje jednak kilka chorób charakterystycznych dla saluki. Należy tu wymienić: choroby skóry, neurologiczne, choroby oczu oraz reakcje polekowe. U chartów perskich stwierdzono również predyspozycje rasowe do schorzeń nowotworowych.
Wykazują szczególną wrażliwość na środki znieczulające, głównie na tiopentanol.
Zarówno pod względem anatomicznym, jak i fizjologicznym różnią się od innych ras psów – są chude i mają zmniejszoną zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie.
Saluki z uwagi na swoją budowę mają mniejszą izolację, co sprawia, że są bardziej podatne na spadek temperatury ciała. Jest to bardzo niebezpieczne, ponieważ może prowadzić do hipotermii.
Średnia długość życia psów tej rasy to 12-14 lat.
Specyfikacja żywienia rasy chart perski saluki
Charty mają być szczupłe i odpowiednio umięśnione. Niewskazane jest podawanie im tzw. wypełniaczy i karm nadmiernie obciążających przewód pokarmowy. Karma odpowiednia dla młodego charta powinna zawierać 22-24% białka, 10% tłuszczu i 5% włókna. Większość hodowców podaje karmy gotowe, produkowane przez renomowane firmy.
Aby urozmaicić pokarm i stworzyć posiłek wysokobiałkowy, hodowcy podają dodatkowo mięso wołowe i drobiowe.
W celu uniknięcia ryzyka wystąpienia kontuzji szczególną uwagę należy zwrócić na żywienie psów wyścigowych. Bezpośrednio przed i po zawodach nie należy psa karmić ani podawać mu zbyt dużej ilości wody. Wypełniony treścią pokarmową żołądek i jelita mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia zwierzęcia. Pies powinien być odpowiednio rozgrzany przed biegiem. W celu uniknięcia szoku termicznego należy zrezygnować z polewania wodą i pławienia. Najlepiej spokojnie go oprowadzić, aby odpoczął po intensywnym wysiłku. Jeżeli jest bardzo ciepło, można ochłodzić lekko kark i głowę. Pies powinien odpocząć po biegach, zanim zaspokoi pragnienie. Charty biorące udział w zawodach oraz intensywnych treningach powinny dostawać szczególnie wartościową karmę.
Pielęgnacja chartów perskich
Chart perski jest rasą, która nie wymaga czasochłonnej pielęgnacji. Ma gładki, miękki i jedwabisty włos. Całość zabiegów pielęgnacyjnych sprowadza się do rozczesywania dłuższych włosów, tworzących frędzle na ogonie, uszach i łapach.
Wrażliwa skóra
Należy uważać, ponieważ saluki ma bardzo wrażliwą skórę. Przydatna jest gumowa szczotka zakładana na rękę, przeznaczona dla psów o krótkim włosie. Psa nie należy zbyt często kąpać. Dobrą alternatywą jest użycie wilgotnej szmatki.
Zabiegi pielęgnacyjne mają korzystny wpływ na cały organizm zwierzęcia, pozwalają na oczyszczenie skóry z brudu, łupieżu, pasożytów, martwych włosów, a poprzez masaż pobudzane jest krążenie krwi. Prawidłowe szczotkowanie powoduje wydzielanie naturalnych substancji natłuszczających sierść, przez co wygląda ona zdrowo i jedwabiście. Pielęgnację każdego psa należy rozpocząć od starannego przeglądu pazurów, opuszek, uszu, zębów i okolicy odbytu.
Kontrola uzębienia
U dorosłego charta bardzo ważna jest kontrola uzębienia. Wraz z wiekiem może odkładać się kamień nazębny, który powoduje zapalenie dziąseł i psucie się zębów.
Higiena uszu
Ponadto szczególną uwagę należy zwrócić na higienę uszu saluki – zwisające i porośnięte długim włosem są szczególnie podatne na stany zapalne. Średnio co 5 tygodni trzeba kontrolować pazury, zwłaszcza u psów, które są utrzymywane na miękkim podłożu. Odpowiednia długość pazurów ma wpływ na prawidłową postawę psa i jego ruchy. Na wystawie należy zaprezentować charta w dobrej kondycji fizycznej i idealnie wypielęgnowanego.
Piśmiennictwo:
1. Allan D., Allan K.: The complete saluki, Ringpress Books, Lydney, 2000.
2. Chamberlain A.: Saluki, Kennel Club Books, New Jersey USA, 2005.
3. Charytonik U.: Dar Allaha – chart perski Saluki, „Mój Pies”, nr 6 , 2004.
4. Gough A., Thomas A.: Predyspozycje rasowe do chorób u psów i kotów, Wydawnictwo SIMA WLW, Warszawa, 2006.
5. Kardaszewicz A.: Wytrenować charta, „Magazyn Weterynaryjny”, nr 45, 2000.
6. Monkiewicz J., Wajdzik J.: Kynologia. Wiedza o psie, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Wrocław, 2007.
7. Monkiewicz J., Wajdzik J.: Rasy psów – co lekarz weterynarii powinien o nich wiedzieć. Cz. III. Chart perski saluki, „Magazyn Weterynaryjny”, nr 137, 2008.
8. Stolarska E.: Chart Perski – Saluki, Informator Klubu Charta, 1990.
9. Verplank M.: Notes from the grooming table, Animus, Inc., USA, 2004.
10. www.klubcharta.zkwp.pl.
